Aanzet Energiestrategie

De energietransitie wordt bekeken vanuit twee belangrijke invalshoeken: 1) energievraag en 2) aanbod duurzame energie. Deze twee invalshoeken zullen aan de hand van vijf sporen van de energiestrategie behandeld worden.

De 5 sporen voor de energietransitie van in de gemeente Noordwijk richting 2030 zijn:

  1. Stimuleer energiebesparing en pas (hybride) warmtepompen toe en ondersteun onderzoek naar geothermie

  2. Faciliteer de transitie naar duurzame mobiliteit

  3. Stimuleer de ontwikkeling van zonnepanelen op daken, bij particulieren en bedrijven

  4. Onderzoek concrete locaties voor middel- en grootschalige zonnevelden en windturbines

  5. Verduurzaming eigen gebouwen en rollend materieel

Deze sporen zijn tot stand gekomen op basis van de doorvertaling van de RES-doelen naar de gemeente. Een toelichting van deze doorvertaling is te vinden in Hoofdstuk: verdieping warmte ‎, Hoofdstuk: verdieping mobiliteit en Hoofdstuk: verdieping elektriciteit. De doelen kunnen worden bijgesteld in afwachting van goedkeuring van de gemeenteraad.

Spoor 1: Stimuleer energiebesparing en pas (hybride) warmtepompen toe

Energie besparen is belangrijk, want alle energie die niet verbruikt wordt, hoeft ook niet (duurzaam) te worden opgewekt. In lijn met de RES 1.0 gaan we 15% besparen op het energieverbruik in de gebouwde omgeving in 2030 ten opzichte van 2014. Dit doel kunnen we bereiken door ongeveer de helft van de gebouwen verder te isoleren en een derde van de gebouwen te voorzien van een (hybride) warmtepomp. Tot 2050 willen we zelfs alle gebouwen aansluiten op alternatieve warmtebronnen, zoals warmtenetten op geothermie, warmtepompen en groen gas.

Hybride warmtepompen vormen een goede tussenoplossing richting 2050. Hybride warmtepompen verbruiken nog steeds deels aardgas, maar tot wel 70% minder dan gasgestookte ketels. Verder zijn ze relatief eenvoudig (ten opzichte van volledig overgaan op alléén een warmtepomp) toe te passen in geïsoleerde woningen. Hierdoor kunnen we snel ons gasverbruik omlaag brengen, terwijl er in de tussentijd gewerkt wordt aan het uitrollen van een aardgasvrije infrastructuur voor de verwarming van onze woningen. In de Transitie Visie Warmte (TVW) wordt hier verder op ingegaan en zijn de eerste plannen gevormd om tot een aardgasvrije gebouwde omgeving te komen.

De eerste plannen uit de Transitie Visie Warmte in het kort

Wij hebben in de Transitie Visie Warmte (TVW) aangegeven dat gemeente Noordwijk het belangrijk vindt om grote stappen te zetten binnen de warmtetransitie. De gemeente moet keuzes maken. Daarom focussen wij ons in de gemeente op een efficiënte oplossing waar we grote stappen mee kunnen zetten binnen de warmtetransitie. Noordwijk ondersteund het onderzoek naar de mogelijkheden van geothermie. Een warmtenet op basis van geothermie heeft een grote potentie voor de gemeente Noordwijk. In de dichtbebouwde stukken kunnen we hiermee een grootschalige oplossing bieden (in de kern van Noordwijk en eventueel uit te bouwen naar de kern van Noordwijkerhout). Voor minder dichtbebouwde gebieden zijn individuele oplossingen of kleinschalige collectieve oplossingen in combinatie met energiebesparing het meest kansrijk.

Niet alle buurten kunnen meteen van het aardgas af, dit gaan we doen in weloverwogen stappen. Tot 2050 zullen de wijken om de beurt van het aardgas afstappen. In een aantal wijken beginnen we al voor 2030 met een aanpak, en andere wijken komen pas later aan de beurt.

Komende jaren zullen in Wijkuitvoeringsplannen (WUP’s) de stappen worden uitgewerkt die nodig zijn om te komen tot een duurzame warmteoplossing voor een bepaald gebied, zoals een wijk of een buurt. In de TVW schetsen we de route, in WUP’s worden deze verder per wijk uitgewerkt en worden keuzes gemaakt voor een warmtebron en -systeem. Het uitvoeringsplan wordt opgesteld samen met de inwoners van het gebied en andere belanghebbenden. Daarmee vormen de WUP’s wijkgerichte concretiseringen van de Transitievisie Warmte (TVW), die de basis vormen voor daadwerkelijke implementatie van duurzame warmteoplossingen.

Spoor 2: Faciliteer de groei van duurzame mobiliteit

In 2030 zal een derde van het verkeer elektrisch moeten rijden om het besparingsdoel van 11% te halen. Een elektrische auto is veel efficiënter dan een fossiele brandstof auto.

De groei van duurzame mobiliteit zal allereerst gefaciliteerd worden door het aanleggen van een slimme laad- en/of ontlaadinfrastructuur. Daarnaast zal er ook ingezet worden op andere duurzame opties, waarbij mensen meer gebruik gaan maken van het OV, de elektrische fiets of thuiswerken.

Spoor 3: Stimuleer de ontwikkeling van zonnepanelen op daken bij particulieren en bedrijven

Het doel is om 199 TJ elektriciteit kleinschalig (64% t.o.v. doelstelling 2030) en 111 TJ grootschalig op te wekken (36% t.o.v. doelstelling 2030) in 2030. Er moet dus een behoorlijk gedeelte van de duurzame elektriciteit worden opgewekt door kleinschalige projecten. Dit lijkt volgens de huidige beelden over de potentie van zon op dak (199TJ is ongeveer 40% van de uiteindelijke potentie) haalbaar.

Kleinschalig elektriciteit opwekken kan door zonnepanelen op daken te plaatsen. Dit zorgt ervoor dat we minder afhankelijk zijn van grootschalige opwekking zoals grote zonPV-velden of windturbines.

Tegelijkertijd is de mate van duurzame elektriciteitsopwek afhankelijk van individuen die zelf initiatief nemen. De groei van zon op dak is voornamelijk een autonome ontwikkeling. Daarom stimuleren wij particulieren en bedrijven on zonnepanelen op hun daken te plaatsen. Hiervoor gebruiken wij onder anderen landelijke instrumenten zoals de duurzaamheidslening om het plaatsen van zonnepanelen voor zoveel mogelijk mensen mogelijk te maken. Op deze manier blijft deze belangrijke bron van duurzame elektriciteit groeien.

Dit spoor vraagt aandacht voor een goede de inpassing op het elektriciteitsnet.

Spoor 4: Onderzoek concrete locaties voor middel- en grootschalige zonnevelden en windturbines

De opgave voor duurzame energieopwek is groot voor 2030 (310 TJ), en nog groter voor 2050 (970 TJ). Alleen kleinschalige opwek bij particulieren en bedrijven is niet voldoende om de doelstellingen te behalen. Er is noodzaak voor grootschalige opwek van elektriciteit om energieneutraal te worden binnen Noordwijk.

Wij gaan als gemeente op zoek naar concrete locaties waar middel- en grootschalige zonnevelden en windturbines geplaatst kunnen worden. Hierbij houden we zoveel mogelijk rekening met de wensen van burgers, behoud van landschappelijke kwaliteit en de wettelijke restricties. Uiteindelijk kunnen deze locaties door de gemeenschap zelf of door ontwikkelaars benut worden voor de opwek van duurzame elektriciteit.

Spoor 5: Verduurzaming eigen gebouwen en rollend materieel

Als gemeente geven we zelf het goede voorbeeld. Het betreft de energietransitie van onze eigen activiteiten, onder te verdelen naar vastgoed, mobiliteit en energiegebruik in de buitenruimte. We maken ons eigen vastgoed energiezuiniger en elektrificeren ons wagenpark.